દોસ્તો પીળીયો એક એવો રોગ છે, જે થવા પર આંખો અને ત્વચા પીળી પડી જાય છે. આજના યુગમાં નવજાત શિશુમાં પીળીયો થવો એ સામાન્ય બાબત થઈ ગઈ છે. મોટાભાગના બાળકો જન્મના સમયથી જ પીળીયોથી પીડાતા જોવા મળે છે.
જો કે બાળકોનો પીળીયો જન્મ પછી એકથી બે અઠવાડિયામાં આપમેળે જ સારો થઈ જાય છે, જો તે નિષ્ફળ જાય તો તેની સમયસર સારવાર કરવી જોઈએ.
સામાન્ય રીતે બાળકોમાં પીળીયો થાય છે કારણ કે બાળકનું શરીર સંપૂર્ણ રીતે વિકસિત હોતું નથી અને તેમનું લીવર લોહીમાં રહેલા કચરાને શરીરમાંથી બહાર કાઢવા માટે સક્ષમ હોતું નથી. આ સિવાય ઘણી બીમારીઓ અને પરિસ્થિતિઓ પણ બાળકોમાં પીળીયોનું કારણ બની શકે છે.
જન્મના પ્રથમ સપ્તાહમાં માતાનું દૂધ યોગ્ય રીતે ન પીવાથી કે માતાના સ્તનોમાંથી દૂધની ઉણપ કે દૂધની અછત આ બધા કારણોથી બાળકમાં પીળીયો થાય છે. બાળકોમાં થતી વિકૃતિઓને કારણે પણ પીળીયો થઈ શકે છે. આવા કિસ્સાઓમાં પીળીયો વહેલા શરૂ થાય છે અને લાંબા સમય સુધી ચાલે છે.
કમળાને કારણે બાળકનો ચહેરો નિસ્તેજ દેખાય છે. આ સાથે પાછળથી, છાતી, પેટ, હાથ અને પગ પર પણ પીળાશ દેખાવા લાગે છે. વળી પીળીયો કારણે આંખોનો સફેદ ભાગ પીળો થઈ જાય છે.
જો બાળકોને પીળીયો ની સમસ્યાથી બચાવવા હોય તો છ મહિનાથી ઓછી ઉંમરના બાળકોને સ્તનપાન કરાવવાનું ચાલુ રાખવું જોઈએ. જો કોઈ કારણોસર સ્ત્રી તેના બાળકને સ્તનપાન કરાવવામાં અસમર્થ હોય તો તેને સરળ દૂધ પીવડાવવાનું શરૂ રાખવું જોઈએ, આનાથી બાળકને પીળીયો થતો અટકાવી શકાશે.
આ સાથે ચોખ્ખું પાણી પીવાની આદત બનાવવી જોઈએ. વાસ્તવમાં દૂષિત પાણીમાં હેપેટાઈટીસ-એ નામનો વાયરસ હોઈ શકે છે, જે લીવર પર હુમલો કરી પીળીયોનું કારણ બની શકે છે. ભારતમાં પીળીયોનું મુખ્ય કારણ હેપેટાઈટીસ વાયરસ છે.
તેથી તમે પાણીને સુરક્ષિત બનાવવા માટે પાણીને ઉકાળીને પીવું જોઈએ. આ પછી પાણીને ઓરડાના તાપમાને ઠંડુ થવા દો અને પછી તમે આ પાણીનો ઉપયોગ કરી શકો છો.
બાળકોને તેમની ઉંમર પ્રમાણે ખોરાક આપવો જોઈએ. જો તમને ખાતરી ન હોય કે તમારા બાળકને શું ખવડાવવું, તો તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરો. જો બાળકને યોગ્ય રીતે સ્તનપાન કરાવવામાં આવે અને સમયાંતરે બાળકના લોહીમાં બિલીરૂબિનનું પ્રમાણ જોવામાં આવે તો બાળકમાં પીળીયોને ગંભીર બનતી અટકાવી શકાય છે.
જો બાળકોમાં કમળાના લક્ષણો જોવા મળે તો જરા પણ વિલંબ ન કરો પરંતુ તરત જ બાળરોગ નિષ્ણાતની સલાહ લો. બાળકની તપાસ કર્યા પછી, ડૉક્ટર યોગ્ય દવાઓ આપે છે અને વધુ સારા નિદાન માટે ડૉક્ટર દ્વારા કેટલાક પરીક્ષણો કરવામાં આવે છે, જેનાથી બાળકને પીળીયોથી બહુ જલદી રાહત મળી શકે છે.